Historijsko područje- Stari grad “ Visoki ” ( nacionalni spomenik BiH )

Na vrhu brda Visočice, na 766,5 m nadmorske visine i oko 300 m iznad visočke kotline smješten je historijski lokalitet Starog grada ” Visoki ”. Iako nije poznato kada je tačno podignut, prvi put u pisanim historijskim izvorima spominje se u povelji bana Tvrtka I Dubrovniku o slobodi trgovine 1. septembra 1355. godine, izdate u Visokom na latinskom jeziku ” in castro nostro Visoka vocatum… ”, što ukazuje da je grad sagrađen ili već postojao i za vrijeme prethodnog vladara bana Stjepana II Kotromanića. Svrstava se među najstarije utvrđene gradove u Bosni, odnosno jedan je od najranijih  primjera urbanizma na području Bosne. Primarno imao je odbramenu funkciju, a sa njegovog položaja nadzirao se ogroman prostor. Stari grad ” Visoki ” ubraja se u srednjovjekovne utvrde malih dimenzija, dužine oko 60m, širine oko 25m, orijentacije jug- sjever.

Osim vojno- odbrambene funkcije, ipak politička funkcija grada je bila izuzetno značajnija, bio je povremena rezidencija bosanskog vladara i sjedište velikog kneza bosanskog. U podnožju grada ” Visoki ” tokom vremena formiralo se podgrađe ” Podvisoki ”, kao jedno od najstarijih urbanih aglomeracija , veoma značajan trgovački i privredni centar srednjovjekovne Bosne.

Odlukom Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika, Historijsko područje- Stari grad “ Visoki “, zajedno s arheološkim materijalom koji se nalazi u zemlji i pokretnim naslijeđem, koje je tokom arheoloških istraživanja pronađeno, 2004. godine uvršteno je među nacionalne spomenike Bosne i Hercegovine. Svojim oblikom i položajem zidina, ovo historijsko područje se utapa u okolni prirodni ambijent, a sa njegovih obrisa se pruža  neprikosnoveni pogled na visočku dolinu i vrhove okolnih planinskih vijenaca. Idiličan ambijent, spoj historije i prirode čine da svi koji posjete ovaj lokalitet dožive jedinstveno iskustvo.